Tegenvallers en conflicten
Het nieuwe onderkomen van onder meer het Residentie Orkest en het Nederlands Dans Theater in Den Haag gaat 210 miljoen euro kosten.
NRC, Titia Ketelaar, 4 juli 2018
Een artist impression van het nieuwe cultuurforum aan het Spuiplein in Den Haag. Beeld Gemeente Den Haag
De bouw van het Haagse onderwijs- en cultuurforum, waar het Residentie Orkest, het Nederlands Dans Theater, het Koninklijk Conservatorium en de Stichting Dans- en Muziekcentrum in moeten komen, gaat nog eens 20 miljoen extra kosten. Bovendien wordt 11 miljoen euro uit de risicoreservering ingelegd.
Dat maakte wethouder Boudewijn Revis (Stadsontwikkeling, VVD) dinsdagavond bekend.
Het nieuwe cultuurcentrum is ontworpen door de architecten Jo Coenen en Patrick Fransen en wordt gebouwd aan het Spuiplein in Den Haag, naast het stadhuis.
Daarmee komen de kosten voor het cultuurforum op 210 miljoen euro. Oorspronkelijk mocht het gebouw van het vorige college maximaal 177,4 miljoen euro gaan kosten. Dat bedrag blijkt al overschreden doordat de bouw vertraging heeft opgelopen.
Boven op dat oponthoud komt een nieuwe vertraging. De opening van het cultuurcomplex zal daardoor pas in de zomer van 2021 plaatsvinden, een jaar later dan gepland. Het Zuiderstrandtheater, de tijdelijke vervanging van de Dr. Anton Philipszaal en het Lucent Danstheater, blijft langer open.
Reden voor de extra kosten en de vertraging is volgens Revis deels de „complexiteit” van het gebouw. De gemeente koos ervoor het cultuurgebouw tegelijk te laten ontwerpen en bouwen. Het ontwerp moest meerdere malen aangepast worden om goedkeuring te krijgen van de welstandscommissie. De vier instellingen, die verschillende eisen hebben, hadden allemaal inspraak.
Daardoor werd onder meer over een beweegbare vloer lang gediscussieerd. Die zou de concertzaal, die wordt gebouwd voor de klassieke muziek van het Residentieorkest, ook geschikt maken voor popconcerten. Met een beweegbare vloer maakt het niet uit of de zaal schuin afloopt, wat handig is voor voorstellingen met stoeltjes.
Maar zo’n vloer stond niet in het oorspronkelijke ontwerp, zegt Revis. „De keus daarvoor had een maand geleden gemaakt moeten worden. Inmiddels is de bouw verder.” De beweegbare vloer komt er definitief niet, zei hij dinsdag. „Ook zonder beweegbare vloer blijft dit, conform de eisen, een multifunctionele zaal.”
Ondergrondse waterstromen
Bovendien waren er bij de bouw van het cultuurcomplex „tegenvallers”, waaronder holle ruimtes waarop niet kon worden gebouwd, asbest en ondergrondse waterstromen – die laatste zorgden bij de bouw van de Haagse tramtunnel begin deze eeuw eveneens voor problemen. Die tegenvallers leidden tot vertragingen en ook tot conflicten tussen aannemer Cadanz en de gemeente over wie verantwoordelijk was.
Om te voorkomen dat de conflicten tot rechtszaken leiden of „een loopgravenoorlog”, is Revis tot de conclusie gekomen dat er meer geld moet worden vrijgemaakt. „Aanmodderen”, zou volgens hem alleen maar leiden tot „teleurstelling bij de instellingen die hun eisen niet ingewilligd zouden zien” en „discussies met Cadanz die kunnen leiden tot een bouwstop.”
Door de 20 miljoen euro die het college extra neerlegt en 11 miljoen euro die het uit de risicoreservering vrijmaakt, komt er „rust”, is de hoop van de wethouder. Er zullen nog 21 aanpassingen aan het ontwerp worden gedaan, de kosten voor de al opgelopen vertraging worden gedeeld door de gemeente en de aannemer, en geschillen worden bijgelegd. De vier instellingen zetten volgens wethouder Revis nu ook een punt achter de discussies. „Dat waardeer ik zeer.”
De kosten voor het cultuurforum evenaren daarmee die van zijn voorloper – het Spuiforum. Het ontwerp daarvan sneuvelde in 2014 na een hevige, deels politieke strijd over die hoge kosten. Veel Hagenaren vonden het een prestigeproject. Uit een peiling van Omroep West en EenVandaag bleek toen dat 75 procent van de ondervraagde Hagenaren tegen de komst van een 200 miljoen euro kostend cultuurcentrum was.
De Haagse gemeenteraad moet nog instemmen met de extra 20 miljoen euro voor het cultuurforum. Over een cultuurcomplex debatteert Den Haag al sinds 2008. Het project werd in 2010 afgeblazen en daarna in 2014. Inmiddels is de bouw aan het Spuiplein in volle gang. Over tien dagen moet het technisch ontwerp af zijn.
