De lokale kwestie: (ook) in Arnhem ben je voor of tegen het Kunstencluster

Dit bericht is geplaatst in pers wijze lessen op door

De Volkskrant 18 maart 2014

LOKALE KWESTIES Op 19 maart kiest Nederland nieuwe gemeenteraden. Geen gemakkelijke keuze, want de gemeentepolitiek staat niet dagelijks op de voorpagina’s. Waar gaat het eigenlijk over in de lokale politiek? De regiocorrespondenten van de Volkskrant gaan in op een aantal lokale kwesties. Vandaag: Rik Nijland over het belangrijkste onderwerp in Arnhem: het Kunstenkluster.

Door: Rik Nijland

Welke kwestie domineert de raadsverkiezingen in Arnhem?
Al tijdens de vorige verkiezingen vormde het Kunstencluster een heet hangijzer in de Arnhemse politiek, vorig jaar mei was er zelfs een referendum over deze kwestie; nu gaan de inwoners van de Gelderse hoofdstad wéér naar de stembus met de vraag: willen we een nieuw onderkomen voor het Museum voor Moderne Kunst (MMKA) en Focus Filmtheater?

Het Kunstencluster moet een publiekstrekker worden in een verloederd deel van de binnenstad. Ook critici onderschrijven  dat er aan de Rijn wat moet gebeuren, maar zij vinden de investering van 32 miljoen – plus een flink exploitatietekort – in deze krappe tijd veel te hoog. Bovendien  zit het MMKA volgens hen al op een prachtige plek en is voor het filmtheater best een leegstand pand te vinden.
Precies een jaar geleden gaven de coalitiepartijen SP, VVD, D66 en GroenLinks groen licht voor het nieuwe gebouw, al waren de socialisten niet erg enthousiast. Daarna zakte het Kunstencluster alsnog weg in een politiek moeras.

Welke partijen kunnen elkaar hierover wel schieten en waarom?
Veel beschuldigende vingers wijzen richting collegepartij D66. Een handjevol leden van deze partij pleegde eind december een coup tijdens de bespreking van het nieuwe verkiezingsprogramma: de steun aan het Kunstcluster werd per 19 maart ingetrokken.

Fractievoorzitter Chris Lenting van de SP was er daarna als de kippen bij om maar metten van het bij de eigen achterban weinig populaire plan af te komen: ‘Het college kan de verdere voorbereidingen voor de realisatie van het Kunstencluster nu beter staken’, zei hij tegen de Gelderlander. ‘De betrouwbaarheid van onze stad staat op het spel’, concludeerde voorman Leendert Combée van de VVD. ‘SP en D66 zijn niet in staat om zich langer dan drieenhalf aan afspraken te houden.’

De politieke steun was weliswaar verdampt, maar er werd uiteindelijk geen streep door het plan gezet. De SP bond in toen bleek dat dan ook de positie van de eigen wethouder Gerrie Elfrink in gevaar kwam. Die wist nog wel de bal terug te kaatsen naar de VVD. Dat het politieke draagvlak afkalfde, zou het gevolg zijn, aldus Elfrink van een gebrek aan daadkracht bij zijn collega VVD-wethouder cultuur Michiel van Wessem.

Wie gaat scoren op dit punt?
Het is duidelijk dat de SP goede sier maakt met het afwijzen van het Kunstencluster. D66 daarentegen heeft zichzelf verscheurd; een flink deel van de achterban zal tandenknarsend in het stemhokje staan.
De grote winnaar is buiten de actieve politiek te vinden: voormalig D66-gemeenteraadlid Bob Roelofs, historicus, lokaal presentator en debatleider, die graag nog een vinger in de pap heeft in de stad. De laatste jaren profileert hij zich als gepassioneerd tegenstander van het Kunstencluster. Vorig jaar wist hij zoveel handtekeningen bij elkaar te krijgen dat Arnhem een referendum over de kwestie moest organiseren. Die haalde niet de vereiste minimumopkomst. Via de coup tijdens de ledenvergadering van D66 wist Roelofs alsnog toe te slaan.

Hoe denkt de burger over deze splijtende kwestie?
Als het referendum een maatstaf is, dan kan het plan beter zo snel mogelijk ten grave worden gedragen. In mei stemde 85 procent tegen het Kunstencluster. Die uitspraak was niet bindend voor de gemeenteraad omdat het opkomstpercentage met 18 procent te laag was. Voorstanders hadden opgeroepen niet te gaan stemmen.

Inmiddels is er ook een tegenbeweging vóór het Kunstencluster op gang gekomen – ‘Help, Arnhem vooruit’ – opgezet door ondernemers en  kunstinstellingen. Ook die kan op steun rekenen. In Arnhem heerst plots grote bezorgdheid over het aanzien van de stad. De afgelopen maanden pakte de Bijenkorf zijn biezen, verdwenen een aantal andere gezichtsbepalende winkels en het lijkt een kwestie van tijd dat de Mode Biënnale Arnhem failliet gaat.

Hoe gaat dit na 19 maart aflopen?
De kiezer heeft keus uit 18 partijen, maar door de huidige scheidslijnen rond het Kunstencluster zijn er als alle stemmen zijn geteld eigenlijk maar twee opties. Een combinatie van voorstanders: CDA, GroenLinks en VVD. Die komt alleen in zicht als de kiezer voor een revolutie zorgt. Veel waarschijnlijker is een verbond van D66, PvdA en SP – alle drie wel eens vóór maar nu tegen het Kunstencluster- desnoods aangevuld met wat kleintjes. Gelukkig zijn politici in de praktijk flexibel. Fractieleider Hans Giessing van D66 over het  nieuwe standpunt van zijn partij: ‘Ach, de hele wereld draait. Dit gaat maar over een stapel stenen.’

Een reactie plaatsen

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.